HİKAYE VE MASAL ANLATICILIĞI ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ FAYDALARI NEDİR?

Hikaye ve masallar, olağanüstü varlıkların başından geçen olağanüstü olayların yer ve zaman belirtilmeden anlatıldığı öykülerdir; değerli sanat, eğitim ve öğretim araçlarıdır. Masalların olumlu etkilerini şöyle sıralayabilirim:

• Masallar anlatan ile dinleyen arasında kurulan ilişkiyi kuvvetlendirir.
• İlişkiler arasında bağ kurmaya çalışan küçük yaş çocuklarının soyut düşünme becerilerinin gelişmesine katkı sağlar.
• Sebep-sonuç ilişkisine dair pratik olanağı sunar.
• Okuma sevgisi ve okuma alışkanlığı kazanılması için iyi bir başlangıçtır.
• Anadil gelişimine önemli düzeyde katkı sağlar.
• Hayal gücünün gelişmesine yarar.
• Yaşama dair öfkenin boşaltılabileceği; olumsuz duyguların yansıtılabileceği objeleri barındırır (cadı, kötü adamlar, vb). Konumuz “masal sevdirmek”, olsa da “kitap okumayı” sevdirmek çerçevesinde değerlendirmek en önemlisidir.

Çocukların kazanmasını umut ettiğimiz alışkanlık ‘okuma’ alışkanlığıdır. Okuma alışkanlığı ve davranışı; entelektüel kazanımın haricinde çocukların dil, duygusal ve bilişsel gelişimlerine dair ciddi katkı ve hatta iyileştirici etkiye sahiptir.

Hikaye ve masal anlatıcılığının çocuklarda bilişsel gelişime katkısı ise;

 

Yeni nesil çocuklarda mı sıkça rastlanıyor, yeni nesil ebeveyn ve sağlıkçılar mı bu gözle bakıyor ve beklentilerini bu doğrultuda yapılandırıyor büyük bir tartışma konusu, fakat sıklıkla karşılaşılan durumlardan iki tanesi ‘dikkat eksikliği’ ya da ‘öğrenme güçlüğü’. Okuma alışkanlığı, okul çağı öncesinde ciddi bir önleyici hizmet ve sonrasında da iyileştirme aracı olarak işlev gösterir.

Okumak ya da küçük yaşlarda dinlemek kendinden menkul sabır, öz denetim mekanizmalarını aktive eder ve geliştirir. Bu iki mekanizmanın, dikkat eksikliğine dair problem yaşanmaması için geliştirilmesi önemlidir, yaşandığında ise destekle yükseltilmesi gereken becerilerdir.

Öğrenme güçlüğüne dair ise zihinselleştirme, kavramsallaştırma; yani sözcükler arası ilişki kurma, fikir yürütme, tahminde bulunma, okuduğunu anlama gibi bilişsel işlemlerin geliştirilmesi gerekir. İşte okuma/dinleme tüm bu bilişsel işlemler için bir hazine değerindedir demek yanlış olmayacaktır.

Hikaye ve masal anlatıcılığının çocuklara duygusal gelişimine katkısı;

Birçok ebeveyn tekrar ve tekrar aynı kitap ya da hikayeyi okumasını istemesinden yakınır çocuklarının… Başka hikayeler ve kitaplar okumaya teşvik etmeye çalışır ve çoğu zaman neden aynı şeyi tekrar ve tekrar dinlemek istediğini anlamlandıramaz. Aslında bu, çocukların oldukça sağlıklı ve kendinden menkul bir kendini iyileştirme sürecidir. Dışsal ya da gelişimsel sebeple endişe yaşayan bir çocuk, masal içeriğinde bir temayı endişe ve/veya korkusu ile özdeşleştirmiş olabiliyor çoğu zaman ve aslında o temayı tekrar ve tekrar dinleyerek zihninde o endişe yumağını çözümlüyor. Terapilerde de yapılmaya çalışılan ya da daha doğrusu çocukların ihtiyaç duyduğu şey budur ve terapistler de bu duruma oyun terapi unsurları, hikayeler vb araçları kullanarak destek olmaya çalışırlar. Birçok masalda biliyoruz ki kötüler, iyiler, doğrular, yanlışlar vardır, ancak hep mutlu sonla biterler. İşte asıl iyileştirici etki küçük yaş çocuğu için buradan geçer, ‘Ve hep mutlu yaşadılar…..’ o zaman der küçük çocuk ve aslında şöyle düşünür; ‘Ve hep mutlu yaşayacağız……’

 

Hikaye ve masal anlatıcılığının çocuklar için dil gelişimine katkısı;

 

Yapılan araştırmalar, henüz bebeklik döneminde kendisine masal ve hikaye okunan çocukların, konuşma yaşına (yaklaşık olarak 2 yaş) geldiklerinde, masal ve hikaye okunmayan akranlarına kıyasla en az 300 kelime daha zengin bir sözcük dağarcığına sahip olduklarını gösterir. Elbette ilerleyen yaşlarda devam eden bu alışkanlık; artan sözcük dağarcığı ve akıcı konuşma gibi birçok katkıyı da beraberinde getirir.

 

Hikaye ve masal anlatıcılığı eğitimi hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.

 

Hikaye ve Masal Anlatıcılığı Eğitici Eğitimi

 

Masal ve hikaye anlatıcılığı ile ilgili haberler için tıklayınız.

http://www.hurriyet.com.tr/egitim/masal-deyip-gecme-hayati-ogretiyor-40325990